Evde Bakım & Evde Sağlık ekip işidir.

Sağlık hizmetini bir zincirin halkaları gibi düşündüğümüzde hizmetin kalitesi en zayıf halka kadardır. Bu bakımdan sağlık hizmetine bütün bakmak, sağlıkla ilişkili alanları tanımlamak, sorunların farkında olmak, eğitmek, donatmak ve desteklemek, karşılıklı dayanışma içinde olmak sağlık ve hizmet kalitesini artıracaktır.

Evde bakım hizmetinde ilk başlangıç halkası hastanın kendisi ve ona en yakın olandır.

Sağlık hizmet ekibini merkezden dışa doğru sıralayacak olursak başta hizmeti alan hastanın( kişinin) kendisi gelir. Kişinin kendisi dışında onunla çok yakın ilişkili olan ailesi ve/veya varsa sağlık destek personeli, hemşire merkez konumdadır.  Bu liste sorun ve hastanın özelliklerine göre diyet uzmanı, fizyoterapi hekimi ve teknisyeni, psikolog, psikiyatri, nörolog gibi diğer uzmanlık alanlarını kapsayabilir. Hizmet ihtiyacını belirleyen en önemli unsur kuşkusuz hastanın durumudur. Bu yüzden hastanın sorun ve ihtiyaçlarını geçmiş ve bugünü içerecek şekilde ele almak ,değerlendirmek gerekir.

Evde Bakım & Evde Sağlıkta başlangıç noktası ne olmalı?

Hasta ya da müracaat eden kişinin sorunlarını ve ihtiyaçlarını iyi belirlemek başlangıç noktasıdır. Evde bakım hizmeti alan kişinin veya yakınlarının sağlık hizmetini verecek kişiye doğru, yeterli bilgi aktarmaları sürecin sağlıklı ilerlemesini sağlar. Kişi ile ilgili sosyal, kültürel, ekonomik düzey, ihtiyaçlar, geçmiş sağlık durumu ölçütleri ve beslenme durumu,  alışkanlıklar, ihtiyaçlar gibi mevcut sağlıkla ilişkili yaşamsal değerler kaydedilir, değerlendirilir.

Evde bakım & Evde Sağlık çoğunlukla sorunu ve çözümü belirlemenin ötesinde bağıntılar içermektedir.

Mevcut durum, değerler,  beklentiler, ihtiyaçlar belirlendikten sonra bunun kimlerle düzenleneceği, kimlerin sorumluluk üstleneceği, ne kadar içerden ya da dışarıdan profesyonel destek verilebileceği gözden geçirilir,  planlanır, organize edilir.

Her kişinin kendine özgü biyolojik, sosyal, kültürel ve ekonomik şartları olduğu düşünülürse organizasyonun ne kadar değişken ve kompleks olabileceği tahmin edebilirsiniz. Burada sağlık personellerinin bilgi ve tecrübe birikimi, ekip çalışması diğer sonucu belirleyen faktörlerdir.

Evde bakım & Evde Sağlık hizmeti alacakların yapması gereken hazırlıklar nelerdir?

1)Evde bakım ya da sağlık hizmeti alacak kişilerin sağlık profesyonellerine doğru ve kapsamlı bilgi vermeleri gerekir. Kişinin geçmişi ile ilgili olabilecek bilgileri (geçirdiği hastalık, operasyon, alerjik durumları, soy geçmiş özellikleri, hali hazırda kullandıkları ilaçlar, sigara alkol gibi alışkanlıkları, egzersiz düzeyi, uyku, iştah, sindirim, gaita, idrar, gündelik işleri yapabilme kapasitesi gibi) sağlık profesyonellerine sistematik aktarma hazırlığı süreci kaliteli ve hızlı hale getirir.

2) Bu kapsamlı bilgi aktarma sürecini hızlı, nitelikli ve konforlu hale getirmek önemlidir. Bunun için telefon, bilgisayar, dijital ortam gibi teknolojik kolaylaştırıcılar kullanılmadır. Kişinin yaşam alanına gitmeden bu bilgilerin alınması ve ön kayıt hazırlıklı gidilmesini sağlar

3) Bilgi aktarma ve değerlendirme süreçlerinden sonra kimle, neyi, nasıl yapılacağının planlanması yani işbirliği ve ekip çalışmasının planlanması gerekmektedir. Ev içinde bu desteği sağlayabilecek aile bireyleri ( profesyonel olmayan sağlık desteği) ve ya evde bakım ekibinin içinden sağlık destek personeli hemşire ile (profesyonel sağlık desteği) destek sağlanabilir.

4) Yapılacakların planlanması dışında organizasyon süreç ve yüklenicilerin kararlaştırılması, denetlenmesi ve ihtiyaca göre eğitilmeleri sağlık edinme süreçlerinin süreklik ve takip gerektiren adımları olmaktadır.

Sonuç

Sağlık bakımını ve ihtiyaçları hastane dışı ortamda gerçekleştirmek hasta ve yakınlarına konfor sağlar, hastane enfeksiyonu riskini azaltır. Bununla birlikte bu süreç kapsamlı ön değerlendirmenin yanında yaşamsal ihtiyaçların belirlenmesi, karşılanması, sürdürülmesi, hasta ve yakınların eğitilmesi sağlık ve kronik hastalık takip sürecinin denetlenmesini de gerektirir.

Evde bakım ve evde sağlık hizmeti acil bir hizmet değildir. Sağlık durumu belirleyen ve geliştirmeyi hedefleyen, yaşamın tüm ihtiyaçları gözden geçiren, planlanmış, eğitim süreçleri olan, organizasyon ve karşılıklı geri bildirim özelikleri olan sistematikle ele alınmalıdır.

Tüm bu süreçleri evde bakım hekiminin organize etmesi, takip etmesi ve geri bildirim alması, kayıtlarını tutması, yeniden süreci gözden geçirmesi gerekmektedir. Bilimsel bilginin yaygınlığı, çeşitliği ve değişkenliği münasebetiyle evde bakım ve evde sağlık süreciyle yönetim ve denetim anlamında ilgili hekimin ihtiyaç duyulması halinde diğer hastane profesyonelleri ve branşlarla işbirliğini gerçekleştirmelidir.

Sağlık salt bedensel bir ilişki değildir. Bilimsel bilginin sosyal ortama aktarma gayreti, sistematiği ve becerisi ile beraber sürdürülmelidir. İnsan ve o insanın sosyal ekonomik kültürel ortamı ile ilgili olabilecek alanları olabildiğince bütünsel ele almak kolay bir iş değildir. Sağlıkla doğrudan veya dolaylı kimi zaman çok genişleyebilen tüm bu parametreleri olabildiğince karşılamak, pratiğe dökmek, yetkinleşmek, hizmeti alanlara eğitim ve terbiye olarak aktarabilmek, yani organize ve sorunların farkında olan eğitimli, öngörücü ve önleyici tutumlar sergileyen ekip olabilmek evde bakım ve sağlık hizmetin kalitesini belirleyecektir.